در گزارش طب اصیل مطرح شد؛ وضعیت معلولیت بچه های IVF، میزان شیوع معلولیت های خویشاوندی

طب اصیل: یک متخصص ژنتیک، درباب احتمال معلولیت بچه هایی که با روش کمک حاملگی متولد می شوند، توضیحاتی نمایش داد.
مریم رفعتی، در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: با عنایت به شیوع ۱۰ تا ۱۵ درصدی ناباروری، بخش قابل توجهی از این جمعیت با استفاده از تکنیک های کمک باروری ااقدام به درمان ناباروری می کنند و IVF یکی از همین روش های بچه دار شدن زوجین نابارور است. عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن سینا، اضافه کرد: نگرانی که در میان زوجین نابارور که با روش IVF صاحب فرزند می شوند، این است که آیا بچه آنها گرفتار معلولیت خواهد شد. رفعتی افزود: با عنایت به اینکه در این تکنیک کمک باروری، جنین در آزمایشگاه تشکیل و به رحم منتقل می شود، زوجین از این بابت نگران می شوند. این متخصص ژنتیک، اضافه کرد: با اینکه شیوع بعضی از ناهنجاری های مادرزادی مانند ناهنجاری های قلبی مادرزادی در حاملگی های حاصل از روش های کمک باروری بیشتر می باشد، در صورتیکه ضوابط و استانداردها در استفاده از این تکنیک ها رعایت شود و مراقبت های خاص دوران حاملگی طبق همین استانداردها صورت گیرد، بخش عمده ای از این ناهنجاری ها قابل تشخیص زودرس در اوایل حاملگی و جلوگیری از تولد نوزاد مبتلا می باشند و ازاین رو در صورت انجام این مراقبتها انتظار داریم اغلب بچه های حاصل از IVF سالم بوده و مبتلا به معلولیت های شدید نباشند. رفعتی تصریح کرد: بخش قابل توجهی از این افزایش شیوع معلولیت های شدید در میان بچه هایی که با روش های کمک باروری به دنیا می آیند به علت شیوع بالای چند قلویی می باشد که با تکنیک های نوین انتقال تک رویان، این گروه از معلولیت ها هم با کاهش قابل ملاحظه ای همراه شده اند. وی با اشاره به شیوع ۳ درصدی معلولیت در ازدواج های غیر خویشاوندی، اظهار داشت: میزان شیوع معلولیت در ازدواج های فامیلی، بین ۵.۵ تا ۶ درصد است که بر همین اساس، ریسک پایه بروز معلولیت در ازدواج های خویشاوندی و غیر خویشاوندی بین ۳ تا ۶ درصد متغییر بوده و در صورت رعایت استانداردها و انجام بررسی های تکمیلی در موارد خاص و مراقبت های ویژه دوران بارداری، بخش عمده ای از معلولیت ها قابل پیشگیری بوده و بنابراین می توان انتظار داشت که از نظر معلولیت های شدید تفاوت قابل ملاحظه ای وجود نداشته باشد. رفعتی افزود: اما گاهی اوقات ناباروری تظاهر بالینی و به عبارت دیگر علامت وجود یک مشکل ژنتیکی نهفته در یکی از زوجین بوده و مکانیسمی طبیعی برای منتقل نشدن معلولیت به نسل بعد می باشد. مثال شناخته شده این گروه اختلالات جابجایی های کروموزمی در زن یا مرد می باشد. وی ادامه داد: وقتی با چنین شرایطی مواجه می شویم، این ذهنیت شکل می گیرد که نکند زمینه ای از اختلال ژنتیکی داشته باشند. بر همین اساس، بررسی های پایه ژنتیک صورت می گیرد، آن دسته از زوجین که با چنین مشکلی مواجهند، از دیگر زوجین افتراق داده می شوند و مسیر درمانی متفاوتی را طی می کنند. این متخصص ژنتیک، اظهار داشت: زوجینی که مشکل نهفته ژنتیکی دارند و برای نخستین بار با ناباروری و سقط مکرر مواجه می شوند، تحت نظر متخصص ژنتیک، تست ژنتیک می دهند. رفعتی افزود: هدف از شناسایی زوجین در معرض خطر، صرفاً درمان ناباروری نیست، بلکه می خواهیم زوجین فرزند سالم داشته باشند. وی با عنوان این مطلب که معلولیت ها به دو گروه ژنتیکی و غیر ژنتیکی تقسیم می شوند، اظهار داشت: بررسی ها نشان داده است که تا ۷۰ درصد معلولیت ها قابل پیشگیری می باشند. عضو هیئت علمی پژوهشگاه ابن سینا، اضافه کرد: وقتی ما از معلولیت شدید صحبت می نماییم، یعنی معلولیت های مادر زادی، عقب ماندگی ذهنی و…، است که با تشخیص زودرس، می توان زوجین در معرض خطر بیماری های مادرزادی را پیش از انجام روش کمک باروری مثل IVF، تشخیص داد. در این زوجین با استفاده از روش هایی مانند تشخیص ژنتیکی پیش از لانه گزینی (پی جی دی) و یا غربالگری پیش از لانه گزینی جنین ها (پی جی اس) می توان از سلامت رویان ها پیش از انتقال به رحم مادر اطمینان حاصل نمود. خوشبختانه این روش ها با اینکه در زمره پیشرفته ترین تکنیک های ژنتیک در حیطه ناباروری بوده و نیازمند فن آوری های ویژه ای می باشند سالهاست که در دسترس بیماران ما می باشند. رفعتی تصریح کرد: اگر در انجام روش های درمان ناباروری، نگاه فرد محور به هر خانواده داشته باشیم و برای هر زوج متناسب با شرح حال و سوابق آنها بررسی های تکمیلی را انجام دهیم، خیلی از معلولیت ها قابل شناسایی و پیشگیری خواهند بود.

منبع: