یک فوق تخصص بیماری های ریوی مطرح کرد؛ بیماری که ریه را درگیر می کند، افراد سیاه پوست بیشتر مراقب باشند

به گزارش طب اصیل یک فوق تخصص بیماری های ریوی درباره سارکوئیدوز، اظهار داشت: سارکوئیدوز یک بیماری گرانولوماتوز سیستمیک با منشا نامعلوم است.
به گزارش طب اصیل به نقل از مهر، عاطفه عابدینی، تصریح کرد: سارکوئیدوز یک بیماری گرانولوماتوز سیستمیک با منشا نامعلوم است که در آن ندول های کوچک (گرانولوم) از بافت التهابی در ارگان های بدن ایجاد می شود. این ندول ها می توانند با اتصال به هم و ایجاد ندول های بزرگتر در عملکرد طبیعی بدن مثل تنفس تداخل ایجاد کنند. این فوق تخصص بیماری های ریوی افزود: سارکوئیدوز اغلب ریه را گرفتار می کند اما می تواند پوست، چشم ها، بینی، عضلات قلب، کبد، طحال، روده، کلیه، بیضه ها، اعصاب، غدد لنفاوی، مفاصل و مغز را هم درگیر کند. وی ادامه داد: گرانولوم های بوجود آمده در ریه می توانند سبب ایجاد تنگی در راه های هوایی، بزرگی غدد لنفاوی سینه التهاب و اسکار (فیبروز) در نسج ریه شوند. به صورت کلی پاسخ موضعی دستگاه ایمنی و تشکیل گرانولوم، عامل تخریب بافتی در سارکوئیدوز است. رئیس مرکز تحقیقات سارکوئیز درباره علت بروز این بیماری توضیح داد: علت بروز سارکوئیدوز شناخته شده نیست. یک نظریه در خصوص ایجاد بیماری در افراد مستعد از نظر ژنتیکی، تماس با برخی عوامل محیطی خاص است. باآنکه این عوامل خاص ناشناخته هستند خیلی از ارگانیسم ها، شامل ویروس ها و باکتری ها، عامل احتمالی این اختلال معرفی شده اند. مواد شیمیایی غیر عفونی در محیط، شامل برلیوم و آلومینیوم می توانند منجر به بیماری ریوی با خصوصیت های مشابه با سارکوئیدوز شوند. عابدینی افزود: سارکوئیدوز در سراسر جهان می تواند هر سن، جنس یا نژادی را درگیر کند. اما عمدتاً در افراد بین ۲۰ تا ۴۰ سال دیده می شود. وی با اشاره به اینکه تخمین زده می شود شیوع آن در محدوده یک تا ۴۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر باشد، اضافه کرد: این بیماری در جنس مونث نسبت به جنس مذکر کمی بیشتر مشاهده می شود. این فوق تخصص ریه با اشاره به اینکه در درصد کمی از بیماران بیشتر از یک عضو در خانواده مبتلا می شوند، اظهار داشت: افراد سیاه پوست سه تا چهار برابر بیشتر به سارکوئیدوز مبتلا می شوند و امکان دارد بیماری شدیدتری داشته باشند. سارکوئیدوز به ندرت اطفال را مبتلا می کند. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد علایم و نشانه های این بیماری اظهار داشت: از آنجایی که تظاهرات بالینی سارکوئیدوز متنوع است ازاین رو امکان دارد بیمار به رشته های گوناگون تخصصی رجوع کند. عابدینی با اشاره به اینکه تابلو بالینی تحت تاثیر بعضی عوامل همچون نژاد، طول مدت بیماری، محل و وسعت ارگان مبتلا متفاوت می باشد، خاطرنشان کرد: بسیاری از اوقات سارکوئیدوز معمولاً منجر به علایم خفیفی می شود که بهبود از خصوصیت های آن است و علائم بوجود آمده خود بخود رفع می شود. وی تصریح کرد: به صورت کلی در نیمی از موارد وجود بیماری بدون هر گونه علامتی و با رادیوگرافی قفسه سینه که به علت دیگری تهیه شده معلوم می شود. رئیس مرکز تحقیقات سارکویئدوز درباره تشخیص این بیماری توضیح داد: با عنایت به عدم وجود یک تست واحد برای تشخیص سارکوئیدوز، تشخیص بیماری بر مبنای شاخص های مختلف همچون علایم و نشانه های بالینی، اختلال در گرافی قفسه سینه و بررسی میکروسکوپی نمونه های بافتی دریافت شده از یک یا چند بافت قرار دارد و در عین حال تشخیص های مشابه همچون سل و لنفومباید رد شوند. عابدینی اضافه کرد: یک بیوپسی شامل برداشت قطعه کوچکی از بافت ارگان درگیر است. این روش معمولاً برای کشف گرانولوم سفارش می شود. نمونه ها می تواند طی روشی به نام برونکوسکوپی از نسج ریه گرفته شود. همینطور این نمونه ها می تواند از بافتهای دیگری مثل غدد لنفاوی، ندول های پوستی، غده بزاقی یا اشکی صورت گیرد. وی افزود: پس از تایید تشخیص سارکوئیدوز تست های دیگری برای تعیین وسعت و شدت بیماری امکان دارد نیاز باشد. این می تواند شامل روش های تصویربرداری مثل ام آر آی و یا اسکن پت جهت بررسی وجود درگیری در چشم ها، قلب یا سایر ارگان ها باشد. عابدینی درباره درمان این بیماری خاطرنشان کرد: به دلیل ناشناخته بودن علت سارکوئیدوز، درمان اختصاصی برای این بیماری وجود ندارد، امابرخی درمان هایی که در مهار علایم بیماری موثر هستند وجود دارد. خوشبختانه خیلی از افراد مبتلا با عنایت به برطرف شدن تدریجی ندول ها (گرانولوم) احتیاج به درمان ندارند و اگر چیزی بماند نشانه ای از التهاب یا سایر عوارض است. وی با اشاره به اینکه سوالات زیادی درباره بهترین زمان شروع و طول مدت درمان سارکوئیدوز وجود دارد، توضیح داد: درمان معمولاً در بیماران با تشدید مشکلات ریوی، بخصوص تنگی تنفس و سرفه سفارش می شود. سایر علت های شروع درمان عبارتند از کاهش عملکرد ریه (که با تست عملکرد ریه تعیین می شود) یا اختلال در فعالیت ناشی از تب، ضعف خستگی، درد مفاصل، تغییرات سیستم عصبی، بیماری های پوستی منجر به تغییر در ظاهر یا درگیری راه های هوایی فوقانی. این فوق تخصص ریه افزود: در صورت درگیری چشم ها، قلب یا کلیه ها توسط سارکوئیدوز حتی در صورت خفیف بودن علایم، درمان سفارش می شود که به دلیل خطرات جدی بالقوه ناشی از عوارض درگیری این ارگان ها است. درمان فعلی روی بهبود علایم، مهار التهاب، کاهش شدت گرانولوم ها و جلوگیری از بروز فیبروز ریه تمرکز می کند. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، خاطرنشان کرد: در ۹۰ تا ۷۰ درصد موارد، سارکوئیدوز خود به خود بهبود می یابد و پیشرفت نمی نماید. وی افزود: در ۱۰ تا ۳۰ درصد بیماران، سارکوئیدوز امکان دارد طی چندین سال پیشرفت کند مزمن شود و ارگان های زیادی را مبتلا کند. اما در کل میزان مرگ و میر ناشی از سارکوئیدوز کمتر از پنج درصد است. عابدینی در انتها خاطرنشان کرد: با اینکه مرگ عمدتاً در نتیجه پیشرفت صدمه های ریوی و به دنبال آن نارسایی قلب راست یا خونریزی از ریه است، اما امکان دارد ناشی از درگیری مستقیم قلبی ناشی از سارکوئیدوز هم ایجاد شود.