به بهانه هفته ملی سرطان فوبیای سرطان از وحشت تا واقعیت

به گزارش طب اصیل همه ما با شنیدن نام سرطان یک دفعه وحشت عجیبی سراپای وجودمان را فرا می گیرد و فکر می نماییم اگر به این بیماری مبتلا شویم، دنیا برای ما به آخر رسیده است.
به گزارش طب اصیل به نقل از مهر، در سال های دور که علم پزشکی به مانند امروز پیشرفت نکرده بود و تجهیزات تشخیصی و درمانی بگونه ای نبود که بتوان همه بیماری ها را درمان کرد، شنیدن نام سرطان مصادف بود با آخر زندگی برای کسی که گرفتار این بیماری شده است. اما، امروزه علم پزشکی به مرحله ای رسیده که حدود ۵۰ درصد سرطان ها قابل درمان بوده و بیمارانی که مبتلا به سرطان هستند، با اقدامات درمانی که برای آنها صورت می گیرد، طول عمر بیشتری دارند. در واقع می توان گفت در دنیای امروز، «فوبیای سرطان» را باید نادیده گرفت و باور کرد که سرطان همچون یک بیماری ساده است که بعضاً می تواند با درمان های خاص و مراقبت های ویژه، معالجه شود. شیوه های مواجهه با بیماران مبتلا به سرطان علی نیکجو روانپزشک، در ارتباط با سفارش های روانپزشکی برای بیماران مبتلا به سرطان، اظهار داشت: سرطان باآنکه یکی از شایع ترین بیماری ها در سراسر جهان است، اما همچنان برای کسانی که تشخیص آنرا دریافت می کنند، رو به رو شدن با واقعیت ابتلاء به آن، همانند یک ضربه یا شوک روانی تجربه می شود. وی ادامه داد: بر مبنای دانش بالینی متخصصان و همینطور تجربیات کسانی که شرایط مشابهی را پشت سر گذاشته اند، به افراد مبتلا به سرطان سفارش می شود از درست بودن فهم خود از تشخیص بیماری مطمئن شوید. یکی از مهم ترین شاخص های تأثیرگذار بر سازگاری با هرگونه شرایط دشوار، داشتن آگاهی نسبت به آن است. این روانپزشک افزود: سرطان در ذهن خیلی از ما با مجموعه ای از پیش فرض ها، و دانسته هایی مبتنی بر شنیده های پراکنده همراه می باشد. ازاین رو یکی از نخستین اقدامات در برخورد با تشخیص این بیماری، به دست آوردن اطلاعات کافی و اختصاصی، از پزشک معالج و سایر منابع قابل اعتماد است. نیکجو اظهار داشت: کلمه سرطان و قرار گرفتن تحت تشخیص آن می تواند سبب برانگیخته شدن ترس ها و ابهامات فراوان شود، اما اطمینان از فهم کامل آن، منجر به احساس تسلط بیشتر بر شرایط خواهد شد. این گفته یکی از مشاوران و متخصصان مرکز پشتیبانی از بیماران سرطانی مک میلان است، «اگر خویش را مواجه با تشخیص سرطان می بینید، قبل از آنکه وحشت زده شوید، تا آنجا که می توانید درباره نوع و درجه ای از سرطان که به آن مبتلا شده اید و تفاوت آن با سایر انواع، اطلاعات کسب کنید، چون که هرچه بیشتر درباره بیماری خود بدانید، آنرا کمتر ترسناک تجربه می کنید.» وی افزود: اما به علت تمامی خصوصیت های خاص این بیماری، گفتگو و تبادل اطلاعات درباره آن حتی برای پزشکان معالج هم می تواند بسیار دشوار باشد. باید دانست که باآنکه نسخه ای جادویی برای تضمین موفقیت یا اثربخشی درمان وجود ندارد، اما داشتن فضای کافی برای گفتگوی آزادانه با پزشک معالج، اطمینان از دست یابی به اطلاعات کافی و آگاهی پزشک از نحوه مدارای بیمار با شرایط، همچون ملزومات کار با این گروه از بیماران است. این روانپزشک اضافه کرد: تجربه علایم اضطراب و افسردگی، در غالب موارد یکی از نتایج طبیعی دریافت تشخیص یک بدخیمی است. در عین حال، خیلی از اوقات، این مورد مورد غفلت واقع می شود و بیمار را از امکان اتکا به یک سیستم حمایتی قوی محروم می کند. با اینکه شروع گفتگو، حتی با دوستان نزدیک و اعضای خانواده پیرامون احساسات و ابهامات بعد از تشخیص سرطان، می تواند دشوار باشد، اما تجربه خیلی از بیماران مبتلا نشان داده است که برقراری جریان گفتگو با افراد مورد اعتماد و دریافت کمک از آنها حتی در امور روزمره، در کاهش احساس درماندگی و تنهایی در چنین شرایطی کمک کننده است. نیکجو تصریح کرد: در عین حال، خیلی از اوقات، تلاش نزدیکان بیمار برای تسلی دادن به او، به علت ترس ها، باورهای دور از واقعیت و اطلاعات ناکافی شأن، منتهی به افزایش اضطراب بیمار خواهد شد. در چنین شرایطی به بیماران سفارش می شود که ضمن احترام به دغدغه ها و میل اطرافیان خود به کمک، احساس واقعی خویش را با آنها در بین بگذارند و برای رفع ابهامات به وجود آمده، از تیم درمانی و شبکه های حمایتی موجود در مراکز درمان بیماران مبتلا به سرطان، کمک بگیرند. وی ادامه داد: واکنش به دریافت تشخیص سرطان در چارچوب احساساتی مانند سوگواری و خشم، در خیلی از بیماران اجتناب ناپذیر است. در عین حال، چنین واکنش هایی الزاماً مخرب تلقی نمی شوند و حتی می توان از آنها بعنوان اهرمی برای وارد شدن به چالش با شرایط و دست یابی به تسلط بر آن استفاده نمود. این یک واقعیت است که سرطان باآنکه بخشی از زندگی و سلامت جسمانی و روانشناختی را تحت تاثیر قرار می دهد، اما ادامه فعالیتهای مورد علاقه گذشته و حتی شروع فعالیتهای لذت بخش تازه، امکان ارتباط بیمار با حوزه های دیگر زندگی و استفاده از سایر ابعاد وجودی اش را فراهم می آورد. این روانپزشک اظهار داشت: تجربه نوسانات خلقی، غمگینی و اضطراب، شیوع بالایی در بین بیماران مبتلا به سرطان دارد. پذیرش این هیجانات، اجتناب از سرزنش خود به خاطر وجود آنها، و مشارکت فعالانه در درمان، می تواند منتهی به افزایش احساس امیدواری، اعتماد به نفس و توانایی تسلط بر احساسات دشوار شود. در غیر این صورت، و در صورت عمیق تر شدن احساس سردرگمی، ناامیدی، مشکل در تفکر و تمرکز، احساس خستگی مفرط، و وجود افکار صدمه به خود، دریافت کمک حرفه ای جهت بررسی از نظر وجود اختلالات روانشناختی مانند افسردگی و درمان آنها، لزوم خواهد یافت. شایع ترین سرطان ها در مردان و زنان ایرانی رضا ملک زاده نایب رییس کمیته ملی مدیریت سرطان، تعداد کل موارد جدید سرطان در هر سال در ایران را ۱۲۵ هزار نفر اعلام نمود و اظهار داشت: ۵۳ درصد سرطان ها سهم مردان و ۴۷ درصد مربوط به زنان است. وی، پر بروزترین سرطان ها در مردان را به ترتیب سرطان معده، پوست، پروستات، روده بزرگ و مثانه عنوان نمود و اضافه کرد: در زنان هم به ترتیب سرطان های پستان، روده بزرگ، تیروئید، پوست و معده، شایع است. به قول ملک زاده، میزان بروز سرطان ها در هر دو جنس مرد و زن شامل سرطان پستان، پروستات، روده بزرگ، پوست و معده است. نایب رییس کمیته ملی مدیریت سرطان، افزود: بروز سرطان در ایران به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر به ترتیب در مردان و زنان ۱۷۵ و ۱۴۹ نفر و کمتر از متوسط جهانی است. اما هم در جهان و هم در ایران تعداد موارد سرطان طی دو دهه آینده افزایش خواهد یافت. ملک زاده اضافه کرد: افزایش موارد سرطان در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشورهای توسعه یافته است و مهم ترین دلیل آن هم افزایش امید به زندگی و جمعیت رو به رشد سالمندان است که در کشورهای در حال توسعه بارزتر است. وضعیت مرگ و میر سرطان محمد اسماعیل اکبری مشاور عالی وزیر بهداشت، روند مرگ در مردان و زنان مبتلا به سرطان را نزولی خواند و اظهار داشت: آمار ابتلاء به سرطان هایی با عامل عفونی رو به کاهش و ابتلاء به سرطان هایی با مؤلفه سلولی رو به افزایش است. وی در مورد عوامل مؤثر بر تغییر آمار ابتلاء به سرطان، اضافه کرد: عامل تغییر ساختار جمعیت ۲۴ درصد، رشد جمعیت ۱۰ درصد و قرابت سنی با این بیماری ۱۸ درصد در بروز سرطان دخالت دارد. مشاور عالی وزیر بهداشت، با اشاره به اینکه سالانه نیم درصد از تولید ناخالص ملی صرف سرطان می شود، خاطرنشان کرد: ۳ هزار میلیارد تومان در سال ۹۶ صرف مبتلایان به سرطان شد که هزار و ۳۰۰ میلیارد آن مربوط به دارو بود. اکبری، از افزایش قدرت مراقبت از سرطان در کشور اطلاع داد و اظهار داشت: دو سوم مبتلایان به سرطان در سال ۲۰۰۵ جان خویش را از دست دادند، در حالیکه این آمار در سال ۲۰۱۴ به کمتر از یک سوم رسید. این در شرایطی است که به نظر می آید هر سال سهم مرگ های سرطانی در کشورهای با منابع مالی محدود بیشتر می شود، به صورتی که پیشبینی می شود در سال ۲۰۳۰، ۹۰ درصد مرگ و میرهای ناشی از سرطان در این کشورها رخ دهد. کارشناسان سرطان شناسی، دلیل بالا بودن آمار مرگ و میر سرطان در کشورهایی با منابع مالی محدود را، ناشی از کمبود امکانات تشخیص زودرس سرطان عنوان می کنند. به صورتی که آمار مرگ بر اثر سرطان در کشورهای توسعه یافته بین ۳۰ تا ۴۰ درصد است و در کشورهای با منابع مالی محدود، به ۷۰ درصد می رسد. گزارش ها حاکی از این است که تا سال قبل ۴۰۰ هزار بیمار مبتلا به سرطان در کشور داشته ایم که در حدود ۵۰ درصد آنها فوت می کنند.