برای اجرا در نظام درمانی کشور؛ دستورالعمل طرح درمان وابستگی به دخانیات ابلاغ گردید

به گزارش طب اصیل دستورالعمل اجرایی طرح درمان وابستگی به دخانیات در نظام درمانی کشور، از جانب معاونان بهداشت و درمان وزارت بهداشت به معاونین درمان دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور ابلاغ گردید.
به گزارش طب اصیل به نقل از مهر، دستورالعمل اجرائی طرح درمان وابستگی به دخانیات در نظام درمانی کشور، با امضای علیرضا رئیسی معاون بهداشت و قاسم جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت، به معاونین درمان دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور، ابلاغ گردید. در این ابلاغیه آمده است: به استناد ماده ۸ قانون تشکیل وزارت بهداشت و بخشنامه اجرائی آن، مصوب سال ۱۳۶۵ هیأت وزیران و اصلاحات سال ۱۳۶۶ و بندهای ۱۲، ۱۱ و ۱۶ ماده ۱ قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، مصوب سال ۱۳۶۷ و ماده ۲۴ قانون مربوط به امور پزشکی، دارویی، مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴ و اصلاحات بعدی و ماده ۹ “قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات” مصوب سال ۱۳۸۵ و بخشنامه اجرائی آن مصوب سال ۱۳۸۶ هیأت دولت بمنظور ارتقای سلامت نسل حال و آینده بوسیله ایجاد بستر مناسب برای عرضه خدمات درمان وابستگی به دخانیات برای متقاضیان این خدمت و فراهم نمودن زمینه مشارکت بخش های غیر دولتی صلاحیت دار در اجرای قانون جامع دخانیات، دستورالعمل اجرائی طرح درمان وابستگی به دخانیات در نظام درمان کشور طبق موازین ذیل ابلاغ می گردد. طبق ماده ۹ قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات وزارت بهداشت موظف است فعالیت پیشگیرانه، درمان و توانبخشی افراد مبتلا به مصرف فرآورده های دخانی و خدمات مشاوره ای ترک دخانیات را در خدمات اولیه بهداشتی ادغام و زمینه های گسترش و پشتیبانی از مراکز مشاوره ای و درمانی غیر دولتی ترک مصرف مواد دخانی را فراهم نماید. تعاریف ماده ۱: واحد مشاوره و درمان مصرف دخانیات: که در این بخشنامه به اختصار واحد نامیده می شود به واحدهایی اطلاق می گردد که امکانات عرضه خدمات مشاوره و خدمات درمانی و پیش گیری از عود (بازگشت به مصرف) دخانیات را به مراجعان عرضه می نمایند، این خدمات باید مطابق با استاندارد خدمت مشاوره و درمان مصرف دخانیات که توسط معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابلاغ می گردد، باشد. ماده ۲: روش های درمانی ترک دخانیات: الف: خدمات درمانی: -جایگزین های نیکوتین: به ترکیبات حاوی نیکوتین اطلاق می شود که به اشکال آدامس، برچسب جلدی، آبنبات و اسپری جهت جایگزینی نیکوتین محصولات دخانی طبق استاندارد خدمت مشاوره و درمان مصرف دخانیات مصرف می شوند. -داروهای ترک دخانیات: به داروهایی مانند بوپروپیون و وارنیکلین اطلاق می شود که برای کمک به پروسه ترک دخانیات طبق استاندارد خدمت مشاوره و درمان مصرف دخانیات تجویز می شود. ب: خدمات مشاوره ای: مشاوره با مصرف کنندگان و ترغیب آنان به ترک و آموزش روش های نوین ترک با روش های غیردارویی ماده ۳: فرد دوره دیده: پزشکان و روانشناسانی که دوره آموزشی مشاوره و درمان مصرف دخانیات مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را که مطابق سرفصل های اعلام شده برگزار می شود، گذرانده باشند. -تبصره: روانپزشکان الزامی برای گذراندن دوره های آموزشی مشاوره و درمان مصرف دخانیات نخواهند داشت. ماده ۴: دوره آموزشی مصوب: دوره آموزشی نظری و عملی برمبنای سر فصل های مصوب است که با همکاری معاونت های درمان و آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توسط دانشگاه های علوم پزشکی کشور و بعد از دریافت مجوز از وزارت بهداشت برگزار می شود. اهداف واحدهای مشاوره و درمان مصرف دخانیات: ۱- کوشش برای ترک کامل یا کاهش مصرف دخانیات و کاهش عوارض ناشی از مصرف این مواد در جامعه ۲- افزایش سطح آگاهی جامعه درباب مضرات ناشی از استعمال دخانیات یا مواجهه با دود دست دوم مواد دخانی وظایف ماده ۶- معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: گروه روانپزشکی و درمان اعتیاد مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماریهای معاونت درمان وزارت بهداشت موظف است: -سرفصل های آموزشی لازم برای برگزاری دوره های آموزشی را با همکاری معاونت آموزشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و فرایندهای اجرائی برگزاری این دوره های آموزشی را تعریف و ابلاغ نماید. -پشتیبانی مالی و اجرائی لازم را از دانشگاه ها / دانشکده های علوم پزشکی به عمل آورد. -فرم ها و سامانه های آنلاین مربوط به اجرای این طرح را طراحی و راه اندازی نماید. ماده ۷- معاونت درمان دانشگاه / دانشکده: معاونت درمان دانشگاه های علوم پزشکی موظفند در امتداد اجرائی شدن اهداف این برنامه: -منابع و تسهیلات لازم برای اجرا، پایش و ارزشیابی این طرح را با شرح وظایف زیر در معاونت درمان دانشگاه / دانشکده پیش بینی کند: •هماهنگی لازم با کارشناسان مربوطه در گروه روانپزشکی و درمان اعتیاد مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماریهای معاونت درمان وزارت بهداشت و سایر مجموعه های معاونت درمان و معاونت بهداشتی دانشگاه و سایر همکاران و سازمان های ذیربط در سطح استان •پیگیری اجرائی امور مربوط به واحدهای مشاوره و درمان مصرف دخانیات و ابلاغ بخشنامه ها و دستورالعمل های دریافتی از معاونت درمان وزارت به واحدها •پیگیری اجرائی برگزاری دوره های آموزشی مصوب •ارتباط با واحدهای راه اندازی شده و پیگیری مسائل و مشکلات آنان •گزارش گیری هر شش ماه یک دفعه از واحدها برمبنای فرم های ثبت اطلاعات تهیه شده در معاونت درمان وزارت و ارسال اطلاعات جمع آوری شده بصورت مکتوب یا آنلاین به معاونت درمان •نظارت بر روند کارهای واحدها -پس از دریافت مجوزهای لازم برای برگزاری دوره های مصوب آموزشی مربوط به این طرح و انجام هماهنگی های لازم نسبت به برگزاری این دوره ها اقدام نمایند. -گواهی های لازم را به پزشکان و واحدهای متقاضی عرضه خدمات مشاوره و درمان مصرف دخانیات ارایه کنند. ماده ۸- شرح خدمات واحدهای مشاوره و درمان مصرف دخانیات -پذیرش آزاد داوطلبان درمان مصرف دخانیات و عرضه خدمات مشاوره ای، روانشناسی-روانشناختی، مهارت های رفتاری و درمان دارویی برمبنای استاندارد خدمت مشاوره و درمان مصرف دخانیات -ارائه آموزش های لازم برای تداوم برنامه ترک در مراجعان برمبنای استاندارد خدمت مشاوره و درمان مصرف دخانیات -فراهم کردن جزوات و اقلام آموزشی لازم و عرضه به بیماران -تشکیل پرونده پزشکی برای مراجعان و تکمیل فرم های مربوط به گزارش دهی طبق دستورالعمل -همکاری با کارشناس مرتبط در زمینه معاونت درمان دانشگاه و عرضه گزارش های دوره ای لازم افراد و مراکز مجاز ماده ۹- تمامی پزشکانی که در دوره های آموزشی مصوب ترک دخانیات شرکت و گواهی های مرتبط را دریافت نموده اند؛ می توانند در عنوان مطب خود از عبارت «ترک سیگار / دخانیات» مطابق با دستورالعمل های مربوط به تابلوی مطب ها استفاده کنند. ماده ۱۰- در صورتیکه مسئول فنی مراکز درمان سرپایی وابستگی به مواد مخدر و روانگردان دارای گواهی شرکت در دوره های آموزشی مصوب ترک دخانیات باشند، این مراکز می توانند از عنوان مرکز / کلینیک ترک سیگار / دخانیات استفاده نمایند. ماده ۱۱- راه اندازی واحد مشاوره و درمان مصرف دخانیات در مراکز درمان سرپایی اختلال مصرف مواد مطابق مفاد دستورالعمل تأسیس این مراکز خواهد بود. ماده ۱۲- بیمارستان ها و مراکز درمانی منتخب تحت پوشش معاونت درمان دانشگاه ها / دانشکده های علوم پزشکی کشور می توانند با به کارگیری پزشکان و روانشناسان دوره دیده نسبت به راه اندازی واحد ترک دخانیات اقدام نمایند. دوره های آموزشی ماده ۱۳- سرفصل های مورد نیاز و دستورالعمل اجرائی برگزاری دوره های آموزشی توسط گروه روانپزشکی و درمان اعتیاد مرکز مدیریت پیوند و درمان بیماریهای معاونت درمان وزارت بهداشت با همکاری معاونت آموزشی وزارت بهداشت تهیه خواهد شد. چک فهرست های پایش و نظارت ماده ۱۴- پایش و نظارت بر واحدهای مشاوره و درمان مصرف دخانیات حسب مورد مطابق با مقررات عمومی، شرایط ساختمانی و تأسیساتی و تجهیزاتی بخشنامه های تأسیس مطب ها / درمانگاه های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد بود. این دستورالعمل در ۱۴ ماده در تاریخ ۲۰/‏۱۲/‏۱۳۹۹‬ به تصویب معاونت های درمان و بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده است. دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت دکتر قاسم جان بابایی، معاون درمان وزارت بهداشت

منبع: