چهارشنبه سوری یا چهارشنبه سوزی؟ فاجعه ای که هر سال تکرار می شود!

طب اصیل: سرپرست مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت، با ابراز نگرانی از افزایش لطمه های جانی و معلولیت های ناشی از حوادث چهارشنبه سوری، نسبت به خطرات استفاده از مواد محترقه هشدار داد.
به گزارش طب اصیل به نقل از مهر، کوروش اعتماد سرپرست مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با تکیه بر لزوم رعایت اصول ایمنی در مراسم چهارشنبه سوری، اظهار داشت: ایران سرزمینی با آیین ها و سنت های دیرینه است که خیلی از آنها ریشه ای عمیق در تاریخ و فرهنگ این سرزمین دارند و به این علت تا امروز گرامی داشته شده اند. جشن چهارشنبه سوری نیز همچون این آیین های کهن است که بازهم مورد توجه مردم قرار دارد. حرکت از رسومات سنتی و دیرینه به سوی بازیهای خطرناک وی ادامه داد: متاسفانه در سالیان اخیر، این آیین سنتی و زیبا دستخوش تغییراتی شده و شکل دیگری به خود گرفته است، به شکلی که آتش بازیهای خاطره انگیز و ایمن جای خودرا به بازیهای خطرناک با مواد منفجره و محترقه داده اند. پریدن از روی آتش به پرتاب مواد منفجره غیراستاندارد تبدیل گشته است اعتماد بیان کرد: آتش زدن بوته های خشک و پریدن از روی آتش به تجمع جوانان در خیابان ها، آتش زدن فشفشه و منفجر کردن ترقه و پرتاب سیگارت تبدیل گشته است. مراسم چهارشنبه سوری در گذشته جشنی یک روزه بوده است، اما برخی از جوانان حال چندین هفته پیش از روز جشن، آتش بازی، ترقه بازی و استفاده از مواد منفجره را شروع می کنند، که می تواند خطرات مختلفی را برای خیلی از هموطنان عزیزمان به همراه داشته باشد. غالب این مواد غیراستاندارد عمدتا بصورت غیرقانونی به کشور وارد یا تولید می شوند. وی با اشاره به نتایج خطرناک استفاده از مواد محترقه اظهار داشت: علاوه بر مصدومیت و فوت، این مواد می توانند منجر به معلولیت های ماندگار شوند. طبق گزارش ها، استانهای شمالی و شمال غربی کشور بیشترین تعداد حوادث و مصدومان را به خود اختصاص داده اند. افزایش آمار لطمه دیدگان در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ وی ادامه داد: طبق آخرین گزارش EOC سازمان اورژانس کشور، آمار لطمه دیدگان در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال قبل افزایش شایان توجهی داشته است. از ۱ تا ۲۳ اسفند ۱۴۰۱، تعداد ۴۳۶۸ نفر بر اثر برخورد یا استفاده از مواد محترقه گرفتار لطمه هایی از جراحت های سطحی تا قطع عضو و حتی فوت شدند، درحالی که در زمان مشابه سال ۱۴۰۲، این تعداد به ۶۱۶۵ نفر رسید. اعتماد با اعلان اینکه آمار جان باختگان و مصدومان شدید نیز نشاندهنده افزایش نگرانی هاست، عنوان کرد: در سال ۱۴۰۱، ۱۹ نفر جان خودرا از دست دادند و ۲۲۹ نفر گرفتار قطع عضو شدند. در سال ۱۴۰۲، بااینکه تعداد جان باختگان با ۱۷ مورد فوتی کم شد، اما شمار افراد گرفتار قطع عضو به ۳۰۵ نفر افزایش یافت. زیر ۱۸ سال ها، بیشترین آمار مصدومان را به خود اختصاص می دهند سرپرست مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت اظهار داشت: یکی از مهم ترین نکات نگران کننده این است که ۴۷ درصد از مصدومان مراسم چهارشنبه سوری را افراد زیر ۱۸ سال تشکیل می دهند؛ موضوعی که لزوم فرهنگ سازی، آگاهی بخشی و نظارت بیشتر را بالاتر از پیش برجسته می کند. آسیب به چشم و سوختگی، شایع ترین لطمه ها وی با اشاره به آمار لطمه دیدگان، لطمه به چشم با ۱۹۵۰ مورد و انواع سوختگی ها با ۱۶۴۱ مورد را به عنوان شایع ترین صدمات ناشی از حوادث چهارشنبه سوری معرفی نمود و اظهار داشت: بیشترین تعداد مصدومان در استانهای آذربایجان شرقی با ۸۸ نفر، تهران با ۸۲ نفر و آذربایجان غربی با ۳۲ نفر گزارش شده است. از طرف دیگر، بیشترین موارد فوتی متعلق به آذربایجان غربی با ۵ نفر، تهران و اصفهان هر کدام با ۳ نفر بوده است. رهگذران، مصدومانی بی تقصیر اما در خطر! اعتماد اشاره کرد: بررسی علت حوادث نیز نکات قابل تأملی را نشان می دهد؛ ۲۷ درصد مصدومان رهگذرانی بودند که ناخواسته در معرض انفجار مواد محترقه قرار گرفتند، درحالی که ۷۳ درصد دیگر از میان تولیدکنندگان و استفاده کنندگان این مواد بوده اند. وی عنوان کرد: از نظر تفکیک جنسیتی، ۸۲ درصد از مصدومان مرد و ۱۸ درصد زن بوده اند؛ آماری که نشان دهنده نقش غالب مردان در استفاده از مواد محترقه و افزایش ریسک لطمه در بین آن هاست. اعتماد با تکیه بر خطرات جدی ناشی از مواد محترقه، انفجاری و آتش افروزی در چهارشنبه سوری، اظهار داشت: این حوادث تهدیدی جدی برای سلامت افراد، خصوصاً خردسالان و نوجوانان شمرده می شود. وی هشدار داد که هرگونه بی توجهی به نکات ایمنی و سهل انگاری در برگزاری این مراسم می تواند نتایج جبران ناپذیری همچون زیان های جانی و خسارات مالی سنگین به همراه داشته باشد. وی با ابراز تأسف از تکرار حوادث تلخ چهارشنبه سوری، اظهار داشت: با وجود هشدارهای سالانه درباره ی خطرات و لطمه های این مراسم، متاسفانه هر سال در آستانه این روز شاهد اخبار ناگوار ناشی از قطع عضو، نابینایی و سوختگی های شدید، خصوصاً در بین کودکان، هستیم. نقش کلیدی والدین در آموزش و آگاه سازی فرزندان وی تاکید کرد که والدین نقش اساسی در پیش گیری از این سوانح دارند. آنها می توانند با آموختن و انتقال اصول ایمنی و پیش گیری از حوادث به فرزندان خود، نقش مؤثری در پایین آوردن این لطمه ها ایفا کنند، چونکه پدر و مادر اعتماد با تکیه بر اهمیت پیش گیری از حوادث تلخ چهارشنبه سوری اظهار داشت: پیشرفت فرهنگ ایمنی یکی از مهم ترین راه حل ها برای کاهش این لطمه ها است. فرهنگ ایمنی بر سه اصل اساسی استوار است؛ آگاهی، آموزش و الزام وی اشاره کرد که فرهنگ ایمنی بر سه اصل اساسی استوار است: آگاهی، آموزش و الزام. تنها بوسیله افزایش آگاهی عمومی، آموزش صحیح اصول ایمنی، و ایجاد قوانین و الزامات بازدارنده می توان از بروز این حوادث ناگوار جلوگیری کرد. راه ایمنی از آموزش می گذرد و پیش شرط آموزش، آگاهی است تاکید کرد: خیلی از والدین، بدون ارائه آگاهی و آموزش مناسب به فرزندانشان، به سراغ سومین اصل (الزام) می روند و تلاش می کنند با زور و اجبار آنان را از انجام کاری منع یا به کاری تشویق کنند. اما این شیوه به طور معمول با شکست هم راه است. آگاه سازی و آموزش نوجوانان و جوانان امری لازم است و در این روند باید به شخصیت آنها احترام گذاشته شود و از جریحه دار کردن غرورشان اجتناب شود. وی ادامه داد: راه ایمنی از آموزش می گذرد و پیش شرط آموزش، آگاهی است. سرپرست مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با تکیه بر اهمیت آگاهی از خطرات استفاده از مواد محترقه در شب مراسم چهارشنبه سوری، اظهار داشت: افزایش آگاهی در مورد این خطرات و شیوه های روبرو شدن با آنها می تواند بطور شایان توجهی احتمال وقوع حوادث تلخ در آخرین ماه سال را کم کند. والدین بیشتر نظارت کنند وی اضافه کرد: والدین و مسئولان واحدهای آموزشی باید با هشدار به نوجوانان و جوانان آنان را از خطرات و عوارض وحشتناک بازی با آتش، ترقه و مواد منفجره آگاه سازند. همین طور به والدین سفارش می شود که کبریت، مواد آتش زا و خطرناک مانند نفت و امثال آنرا از دسترس خردسالان دور نگه دارند تا از بروز حوادث ناگوار جلوگیری شود. اعتماد با تکیه بر اهمیت مراقبت از فرزندان در اینروزها اظهار داشت: برای حفظ سلامت خردسالان خود، لازم است نظارت و مراقبت بیشتری بر آنان اعمال کنید. مواد آتش زا را از خردسالان و نوجوانان دور کنید وی ادامه داد: در صورت عدم دسترسی به کبریت و مواد آتش زا در منزل، خردسالان ممکنست برای تهیه مواد محترقه به فروشگاه های رنگ، مواد شیمیایی و داروخانه ها مراجعه نمایند. در صورت حریق با ۱۲۵ تماس بگیرید وی اظهار داشت: به شهروندان سفارش می شود که در صورت بروز هرگونه حریق یا حادثه، خونسردی خودرا حفظ نموده و در صورتیکه آتش گسترده باشد، سریعاً افراد مسن، خردسالان و سایر افراد لطمه پذیر را از محل حادثه به مکان امن منتقل کنند. سپس، بلا فاصله با شماره ۱۲۵ آتش نشانی تماس گرفته و اطلاعات دقیق شامل نشانی و نوع حادثه را به ستاد فرماندهی آتش نشانی اطلاع دهند. وی همین طور اضافه کرد: در هنگام حضور آتش نشانان، شهروندان باید نهایت همکاری را با آنان داشته باشند تا عملیات امداد و نجات بطور مؤثر و سریع صورت گیرد. سرپرست مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با تکیه بر اهمیت اقدام صحیح در برخورد با سوختگی، اظهار داشت: به شهروندان سفارش می شود که در صورت مواجهه با فردی که گرفتار سوختگی شده، ضمن حفظ خونسردی، از مالیدن مواد غیر بهداشتی مانند خمیر دندان، سیب زمینی و موارد مشابه بر روی محل سوختگی اجتناب کنند.
در صورت شدت مصدومیت، با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید وی ادامه داد: مصدوم باید هرچه سریع تر به مرکز درمانی منتقل شود و در صورت شدت مصدومیت، بلا فاصله با اورژانس ۱۱۵ تماس گرفته شود تا اقدامات درمانی لازم به سرعت شروع شود. نکات ایمنی در مورد مواد آتش زا وی سفارش کرد: از نگهداری مواد محترقه و وسایل آتش بازی (حتی مواد و وسایل استاندارد) در نزدیکی وسایل حرارتی و برقی خودداری کنید. همچنین، از سوزاندن وسایل یا مواد غیرمتعارف مانند لاستیک، آمپول و استفاده از مواد آتش زا نظیر بنزین، الکل، کاربیت و مشابه آن جدا خودداری کنید. همین طور از برگزاری آتش در معابر باریک و نزدیکی پست های برق، ایستگاه های تقلیل فشار گاز و پارکینگ های عمومی خودداری کنید و در نهایت مواد محترقه را وی ادامه داد: هیچ وقت مواد محترقه را در ظروف شیشه ای یا فلزی قرار ندهید، برای اینکه در صورت انفجار، ذرات شیشه یا فلز به اطراف پرتاپ شده و سبب صدمات و خطرات جانی خواهد شد. همچنین، هیچ گاه از ماده محترقه و منفجره ای که یک دفعه استفاده شده، باردیگر استفاده نکنید. وجود یک کپسول آتش نشانی پودری در حوالی محیط هایی که در آن آتش روشن کرده اید، ضرورت دارد. ضمن اینکه پیش از ترک محل، حتما باید از خاموش بودن آتش اطمینان حاصل کنید و با بهره گیری از آب، باقی مانده آتش را بطورکامل سرد کرده و آنرا جمع آوری کنید. اعتماد اظهار داشت: از نگهداری ترقه ها و سایر مواد محترقه در منزل خودداری کرده و از حمل آنها اجتناب کنید. حمل مواد محترقه برمبنای ماده ۲۴ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز جرم است. وی همین طور نسبت به آتش بازی در مجاورت وسایل نقلیه ای که حامل بنزین و مواد سوختنی هستند، هشدار داد و سفارش کرد که از ریختن مواد سریع الاشتعال مانند نفت و بنزین بر روی آتش نیز خودداری شود. ترقه و مواد آتش زا را به سوی دیگران یا بالکن منازل یا شاخه درختان پرتاب نکنید اعتماد اضافه کرد: حمل مواد محترقه و آتش گیر و انفجاری، حتی به مقادیر خیلی کم، در جیب لباس و کیف غیرمجاز است. همین طور از پرتاب فشفشه، ترقه و مواد آتش زا به سوی شاخه های درختان، پشت بام ها و بالکن های منازل خودداری کنید. در صورت بروز هرگونه حریق یا حادثه، ضمن حفظ خونسردی، در سریعترین زمان با شماره ۱۲۵ تماس بگیرید و نوع حادثه و نشانی دقیق محل حادثه را اطلاع دهید. در صورتیکه حادثه منجر به مصدومیت شده باشد، فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید. خودداری از پرتاب کپسول و اسپری به درون آتش وی با اعلان اینکه از انداختن ظروف تحت فشار (کپسول ها و اسپری های حشره کش) به درون آتش اکیداً خودداری کنید، تاکید کرد: این ظروف به علت داشتن خاصیت انفجاری، ممکنست ذرات را به سوی شما پرتاب کنند و به چشم هایتان لطمه برسانند. وی همین طور سفارش کرد که از آتش زدن لاستیک، هیزم و کارتن های خالی در واحدهای مسکونی یا در معابر، کوچه ها و خیابان ها خودداری کنید، چونکه در چنین شرایطی با تشدید آلودگی هوا، خود و اطرافیانتان را در معرض لطمه های تنفسی قرار می دهید. آسیب های استنشاقی خطرناک هستند اعتماد اشاره کرد: در صورتیکه فردی در محوطه آتش یا دود مدتی گیر افتاده باشد، باید به فکر لطمه استنشاقی باشید. علایم این لطمه در ابتدا کم است، اما به سرعت تشدید شده و ممکنست منجر به مرگ بیمار شود. علایم این لطمه شامل تنگی نفس، خس خس سینه، سوختگی موهای بینی، سوختگی ریش و سبیل، سوختگی اطراف دهان، سوزش حلق و گلو، احساس گیر کردن جسم در گلو و وجود دوده در بینی و دهان است. این مصدومین باید فوراً تحت درمان قرار گیرند. در این موارد، فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید و هیچ گاه آتش را در معابر باریک و در مجاورت پست های برق، ایستگاه های تقلیل فشار گاز و پارکینگ های عمومی برپا نکنید و از برگزاری آتش های حجیم و غیرقابل مهار نیز خودداری کنید. ترقه ها و فشفشه ها، اجسام کوچک اما پرخطر! وی ادامه داد: ترقه و فشفشه ها، بااینکه در ابتدا بی خطر به نظر می رسند، اما در صورت به هدف خوردن به نقاط حساس بدن، خصوصاً صورت، می توانند منجر به لطمه دیدگی های شدید و گاهی غیرقابل برگشت شوند. وی اظهار داشت: اگر گرفتار سوختگی شدید، از دویدن خودداری کنید. یادتان باشد که پتو وسیله مناسبی برای خاموش کردن فردی است که لباسش آتش گرفته است. در صورت دسترسی به آب نیز می توان از آن استفاده کرد، اما هیچ گاه از کپسول آتش نشانی برای خاموش کردن فردی که آتش گرفته استفاده نکنید. وی ادامه داد: اگر مصدومی مبتلا به اختلال هوشیاری است، جز در مواقع ضروری، او را حرکت ندهید. خصوصاً مراقب گردن بیمار باشید و تا حد امکان تا رسیدن اورژانس آنرا در امتداد بدن ثابت نگه دارید.

منبع: tebeasil.ir