در گزارش طب اصیل مطرح شد؛ تشریح جزئیات پلاسما درمانی در بیماران مبتلا به کرونا

طب اصیل: پس از گذشت یک ماه از ورود ویروس کرونا به کشور، تحقیقات و مطالعات گسترده ای برای درمان این بیماری در حال انجام می باشد که طرح پلاسما درمانی، یکی از همین طرح های علمی است.
به گزارش طب اصیل به نقل از مهر، پلاسما درمانی در بیماری های ویروسی سابقه ای بیشتر از یک قرن دارد. پزشکان و محققین پلاسمای خون بیماران نجات یافته را جدا کرده و با عنایت به این که این پلاسما سرشار از پادتن ضد ویروس می باشد به امید کمک به بهبودی بیماران در مراحل بحرانی به آنها تزریق می کنند. نخستین بار این شیوه در اوایل قرن بیستم در همه گیری آنفلوانزا استفاده شد ولی با عنایت به این که فناوری های آن روز و دانش انجام کارآزمایی های بالینی توسعه نیافته بود نمی توان گفت کمک مؤثری به درمان بیماران کرد. در طول ده ها در همه گیری های ویروسی مختلف از این شیوه استفاده شد و به مرور با پیشرفت علم و فناوری نتایج بهبود پیدا کرد. در سال ۲۰۰۲ در همه گیری سارس و در سال ۲۰۱۵ در همه گیری ابولا از این شیوه استفاده و موفقیت قابل ملاحظه ای در شفای بیماران بسیار بدحال بدست آمد. در همه گیری کرونا ابتدا چینی ها این شیوه را استفاده کردند و اعلام نمودند نتایج اولیه موفق بوده است ولی صنعت پلاسما در چین چندان توسعه یافته نیست. ایران یکی از نخستین کشورهای آسیایی است که به همت بخش خصوصی و با حمایت سازمان انتقال خون که یکی از سرآمدان در جهان است به توسعه زیرساخت لازم و تربیت نیروی کارشناس خبره در این صنعت پرداخته است و امروز جزو پیشروترین کشورها در این حوزه می باشد. پنجم اسفند ۹۸، چند روز بعد از شروع بیماری کرونا در ایران به پیشنهاد بخش خصوصی و حمایت انجمن خون و سرطان کودکان و سازمان انتقال خون ایران اولین نشست مشورتی علمی در این ارتباط تشکیل شد. بعد از بحث و تبادل نظر تصمیم گرفته شد پلاسما درمانی در بیماران مبتلا به کرونا به شکل یک کارآزمایی بالینی آغاز شود با هدف درمان ۲۰۰ بیمار در چند مرکز درمانی محدود و سپس بررسی نتایج و در صورت موفقیت تسری این روش به همه مراکز درمانی بعنوان یک شیوه استاندارد و اضافه شدن آن به پروتکل درمان کشوری، بلافاصله توسط محقق ارشد طرح حسن ابوالقاسمی رئیس انجمن خون و سرطان کودکان و چندین پژوهشگر نخبه دیگر همچون پیمان عشقی مدیرعامل سازمان انتقال خون و رئیس دانشکده داروسازی بقیه الله، مطالعه بالینی طراحی شد و تأیید شورایعالی پژوهش سازمان انتقال خون، کمیته اخلاق و کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا را دریافت کرد. به همت بخش خصوصی امکانات و نیروی متخصص لازم برای این فرآیند در اختیار پژوهشگران قرار گرفت و در تاریخ ۲۴ اسفند ۹۸ نخستین اهدا پلاسما انجام شد و در تاریخ ۲ فروردین ۹۹ نخستین بیمار بدحال مبتلا به کرونا با پلاسما درمان شد. تا امروز بیشتر از ۳۵ واحد اهدا پلاسما انجام شده است و ۱۵ بیمار با این شیوه درمانی مورد مداوا قرار گرفته اند. پژوهشگران امیدوارند در مدت دو هفته آتی درمان ۲۰۰ بیمار هدفگذاری شده در این طرح را به انجام برسانند و با عنایت به نتایج اولیه بسیار امیدوارکننده، این شیوه درمانی را بعنوان روشی استاندارد در کشور مورد استفاده همه مراکز قرار دهند. نریمان صدری حامی طرح پلاسما درمانی در بیماران مبتلا به کرونا، در ارتباط با اهمیت اجرای این پروژه در کشور، توضیحاتی عرضه کرده است. با توجه به جهانی شدن همه گیری آیا کشورهای دیگر هم از این شیوه استفاده می نمایند. لزوماً همه کشورها توانمندی علمی و صنعتی لازم برای پلاسما درمانی را ندارند. سازمان غذا و داروی آمریکا این شیوه را برای درمان کرونا در روز پنجم فروردین تأیید کرد و کمی دیرتر از ما بیماران در شهر نیویورک با این شیوه آغاز به درمان شدند که اخبار انتشار یافته از آن حکایت می کند که آنها هم مثل ما نتایج امیدوارکننده ای دیده اند. این مطالعه در چند بیمارستان در ایران انجام می شود؟ این مطالعه با محوریت بیمارستان بقیه الله انجام می شود و اهدا کنندگان پلاسما از بیمارستان فیروزگر هم ارجاع شده اند. همینطور از روز ششم فروردین بیمارستان شهید بهشتی قم و از روز هفتم فروردین بیمارستان مسیح دانشوری به طرح اضافه شده اند. بیماران بهبود یافته برای کمک به نجات جان بیماران بدحال به کجا باید رجوع کنند و روند کار چگونه است؟ هم اکنون فقط بیماران بهبود یافته ای که در زمان ابتلاء به بیماری تست کرونا از ته حلق آنها انجام شده و نتیجه آن مثبت بوده است برای اهدا پلاسما در نظر گرفته می شوند و طرح اولیه پیش از گسترش کشوری محدود به تهران است. همینطور لازم است بیمار دوره قرنطینه خویش را طی کرده باشد و علایم بیماری برطرف شده باشد. در این صورت این شفا یافتگان می توانند به شکرانه سلامت خود در این طرح وارد شوند و جان بیماران دیگر را نجات دهند. بدین منظور شماره تلفن هایی در نظر گرفته شده است تا بیماران برای رزرو وقت اهدا تماس بگیرند. پیش از اهدا پلاسما این عزیزان داوطلب توسط پزشک معاینه کامل شده و در صورتیکه شرایط اهدا را داشته باشند یک واحد پلاسما که معادل ۵۰۰ سی سی است از آنها گرفته می شود. این پلاسما بعد از طی مراحل آزمایشگاهی و سلامت سنجی دقیق به بیماران بدحال که شرایط علمی دریافت پلاسما را دارند، تزریق می شود. جایگاه کشور ما در صنعت پلاسما در منطقه و در دنیا چگونه است؟ ایران جزو نخستین کشورهایی بود که این صنعت را شروع کرد و بخصوص در دوره ای با پشتیبانی از بخش خصوصی این صنعت دانش بنیان پا گرفت و امروز جزو کشورهای برتر در این دانش پیچیده هستیم و چندین شرکت بخش خصوصی با جمع آوری پلاسمای ایرانی ما را در تأمین محصولات دارویی مشتق از پلاسما خودکفا کرده اند. نقش بخش خصوصی در این طرح چیست؟ این طرح با حمایت شرکت درمان آرا و کمک چند شرکت خصوصی در خدمت پژوهشگران است تا به انجام برسد. این طرح در درجه اول مورد حمایت معنوی و عملیاتی اتاق بازرگانی تهران قرار دارد و یکی از طرح های کمپین نفس است و از این طریق حمایت لجستیکی و مالی چندین شرکت که در حوزه سلامت فعال نیستند را داشته ایم. همینطور چندین شرکت همکار در حوزه سلامت به ما پشتیبانی عملیاتی داده اند. نقش بخش خصوصی در مدیریت بهتر این همه گیری چیست؟ بی گمان برای حل این بحران بزرگ سلامت عمومی احتیاج به بسیج تمام منابع است تا کشور بتواند به سلامت از این چالش عبور کند. بخش خصوصی با عنایت به چالاکی و دسترسی به نیروهای متخصص، منابع مالی و تجربیات ذی قیمت می تواند نقش مهمی در این گذار داشته باشد، مشروط به اینکه بخش دولتی بپذیرد که جایگاه این سرمایه عظیم انسانی و تشکیلاتی کجاست و اجازه حضور در صحنه و همکاری حداکثری به ما بدهد و دولت نقش حمایتی و هدایتی خویش را اجرا نماید. در این روزها هم شاهد می باشیم که همت والای فعالین بخش خصوصی در تأمین امکانات مورد نیاز و هدایت مدیریت بحران در بخش هایی که توانسته مجوزهای لازم را دریافت کند، بسیار گره گشا بوده است.

منبع: